| Sažetak | Žutica ili ikterus je kliničko stanje koje se očituje žutim obojenjem tkiva, što je najuočljivije
na koži i, sluznicama i bjeloočnici, zbog povećane koncentracije bilirubina u krvi. Žutica se s
obzirom na patofiziološke mehanizme nastanka i uzroke klasificira na prehepatičku (hemolitičku),
hepatičku (hepatocelularnu) i posthepatičku (opstrukcijsku). Prehepatička žutica nastaje zbog
povećanog razaranja eritrocita, što rezultira povećanom proizvodnjom bilirubina. Česti uzroci
uključuju hemolitičke anemije, infekcije, toksične agense i imunološke poremećaje. U domaćih
životinja, ovaj tip žutice često se javlja zbog obligatnih eritrocitnih parazita i mikroorganizama i
imunoposredovanih hemolitičkih anemija. Hepatička žutica proizlazi iz oštećenja hepatocita,
smanjujući sposobnost jetre da metabolizira i izlučuje bilirubin. Hepatitis, toksična oštećenja jetre
i različiti metabolički poremećaji predstavljaju glavne uzroke. Kod pasa i mačaka, hepatitisi
uzrokovani virusima, bakterijama ili toksinima često dovode do razvoja hepatičke žutice.
Posthepatička žutica je rezultat opstrukcije žučnih putova, što sprječava normalan protok žuči iz
jetre u crijeva. Ovo može biti uzrokovano žučnim kamencima, tumorima ili suženjem žučnih
kanala. U konja i svinja, opstruktivna žutica često je povezana s tumorima ili upalnim procesima
u žučnim kanalima. Dijagnostičke metode za prepoznavanje žutice kod domaćih životinja
uključuju klinički pregled, laboratorijske pretrage krvi i urina, serološke pretrage krvi, ultrazvuk
abdomena, dijagnostičku laparatomiju i biopsiju jetre. Razumijevanje osnovnog uzroka žutice
ključno je za adekvatno liječenje, koje može uključivati farmakološke terapije, kirurške
intervencije ili prilagodbe prehrane. Ovaj rad ističe važnost pravovremene klasifikacije žutice kako
bi se spriječile komplikacije i poboljšalo zdravlje i produktivnost domaćih životinja. |
| Sažetak (engleski) | Jaundice, or icterus, is a clinical condition characterized by yellow discoloration of tissues, most
notably on the skin, mucous membranes, and sclera, due to an increased concentration of bilirubin
in the blood. Based on the pathophysiological mechanisms and causes, jaundice is classified into
prehepatic (hemolytic), hepatic (hepatocellular), and posthepatic (obstructive) types. Prehepatic
jaundice arises from increased destruction of erythrocytes, resulting in elevated bilirubin
production. Common causes include hemolytic anemias, infections, toxic agents, and immune
disorders. In domestic animals, this type of jaundice often occurs due to obligatory erythrocytic
parasites, microorganisms, and immune-mediated hemolytic anemias. Hepatic jaundice results
from damage to hepatocytes, reducing the liver's ability to metabolize and excrete bilirubin.
Hepatitis, toxic liver damage, and various metabolic disorders are the main causes. In dogs and
cats, hepatitis caused by viruses, bacteria, or toxins frequently leads to the development of hepatic
jaundice. Posthepatic jaundice is a result of bile duct obstruction, which prevents the normal flow
of bile from the liver to the intestines. This can be caused by gallstones, tumors, or narrowing of
the bile ducts. In horses and pigs, obstructive jaundice is often associated with tumors or
inflammatory processes in the bile ducts. Diagnostic methods for identifying jaundice in domestic
animals include clinical examination, blood and urine laboratory tests, blood serological tests,
abdominal ultrasound, diagnostic laparotomy, and liver biopsy. Understanding the underlying
cause of jaundice is crucial for adequate treatment, which may include pharmacological therapies,
surgical interventions, or dietary adjustments. This paper emphasizes the importance of timely
classification of jaundice to prevent complications and improve the health and productivity of
domestic animals. |
